Liderlik ve Motivasyon

 İyi bir lider uzun dönemli düşünebilen bir vizyoner ve bu vizyona sağlam adımlarla götürecek planı oluşturabilecek güçlü bir stratejist olmalıdır, ama bunun da ötesinde bu vizyon ve strateji doğrultusunda yapılan yolculukta ekibinin de aynı inanç ve motivasyonla arkasında olmasını sağlayabilmelidir. Peki nedir motive bir ekibin sırrı ve bunu sağlama yolunda liderin rolü?

Ortak Hedefler

Liderle ekibinin takip ettiği rotaya, bir vizyon ve strateji doğrultusunda yolculuk dedik. Başarı, bu rotanın her karışını tüm ekibin çok iyi bilmesi, benimsemesi ve hedefe ulaşma istek ve heyecanını hissetmesi ile mümkün olabilir. Ortaya konan hedefler, yöneticinin dikte ettiği değil, ortak kabul gören hedefler olduğu ve her çalışanın bu hedeflere ulaşma yolunda kendi rolünü net anladığı noktada, “verilen görevi gerçekleştirme” kavramının yerini “sahiplenme” alır. Motivasyonun temelinde yatan, kişinin büyük resimde kendi katkısını net anlaması, şirketin başarısını kendi başarısı ve kendi başarısını şirketin başarısı olarak görmesidir.

Geliştirme

Sadece yöneticilerin ekiplerinden değil, ekipteki her bireyin yöneticilerinden beklentisi de göz ardı edilmemelidir. Kurumsal hedefi sahiplenme ve o başarıda pay sahibi olmak motive edicidir ama her çalışanın ulaşmak istedikleri bir önemli hedef daha vardır ki o da kendi kariyer hedefleridir. İyi bir lider, ekibindeki çalışanların sadece kısa dönemli beklentilerini değil, uzun dönemli kariyer beklentilerini de iyi anlamak için iletişim kanallarını açık tutar ve bu süreci onlarla birlikte oluşturur ve destekler. Kariyer planını sadece bir promosyon takvim ve süreci olarak görmek yanlış olur. Bu sürecin içinde kişinin yetenek ve tutkuları ile şirketin beklentilerini örtüştürmek ve kişinin tutkuları doğrultusunda yeteneklerini geliştirmelerine destek olmak da vardır. İyi bir lider ekibi için hem yönetici, hem kariyer koçu, hem de mentor olabilmelidir. Kazan kazan bir model olduğu sürece çalışanlar tam motivasyonla sorumluluklarına sarılırlar.

Güven

İyi bir lider hangi noktada devreye girip, hangi noktada yapılacak işi tam delege edeceğini doğru belirler. Mikro yönetim maalesef günümüz yönetim yaklaşımlarında ki en büyük sorunlardan biri olarak karşımıza çıkıyor. “Ben olmazsam bu iş yürümez” yaklaşımı ile mikro yönetimi benimsemek yerine, ekibe güvenle tam delegasyon verimi yükseltir, stres katsayısını azaltır. İyi bir lider ekibini eleştiri ve talimatlarla değil, mentorluk ve ortak alınan kararlarla yönetir. Amaç çalışanları insiyatif almaya yönlendirmek, böylece başarıyı sahiplendiği kadar başarısızlıklardan da öğrenip kendilerini geliştirmeye fırsat vermek olmalıdır. Karşılıklı güven, çalışanların içlerindeki potansiyelin açığa çıkmasını, kendilerini geliştirmelerini, ekibin daha verimle çalışmasını sağlayan bir etkendir ve bunun sonucunda da doğal olarak motivasyon formülünün bir vazgeçilmezidir.

Ödüllendirme

Başarıların takdir edilmesi ve karşılık görmesi, çalışanların yaptıkları işten aldıkları tatmini, sahiplenmeyi ve performanslarını direk etkiler.  Kötü örneklerde yönetici, çalışanların başarılarını iş tanımlarının bir parçası olarak görerek, sadece başarısızlıklarını eleştirmeye odaklanırken; iyi örneklerde yönetici, eleştiriyi değil, motivasyonu ve yapıcı yaklaşımı strateji olarak benimser. İyi bir lider motivasyonu sağlamak için ekibini karar sürecinin bir parçası yapar ve aynı şekilde ekibi başarıya götüren her kilometre taşında geride kalanları cesaretlendirir, önde koşanları ödüllendirir. Bu ödüllendirme ise sadece maaş veya promosyon olarak belirli dönemlerde değil, bunlara ek olarak bazen samimi bir teşekkür, bazen ekip arkadaşlarının önünde paylaşılan bir takdir, bazen bir başarı sertifikası, bazen ufak bir hediye gibi farklı şekillerde de uygulanabilir. Başarı kriterlerinin, başarıyı başarısızlıktan ayıran çizginin net olması, hangi noktada olduklarının çalışanlarla düzenli paylaşımı ve bu çizginin altında olanlar için yapıcı bir gelişim programı, üstünde olanlar için ödüllendirme, iş ortamında çalışanların motivasyonu için gereklidir.

Motivasyon bir çalışanın, bir ekibin, bir şirketin enerji yakıtıdır. Rota ne kadar doğru, taşıt ne kadar güçlü olsa da, yakıtı olmayan bir araç olduğu noktadan ileriye gidemez.